I – Bệnh quy ngũ tạng là gì?
Sự tồn tại và vận hành của cơ thể sinh học lấy ngũ tạng làm gốc cho phủ, các hệ thống và quan khiếu. Vì thế để chữa được bệnh tận gốc cần quy về tạng và xử lý không những ở vùng đau mà còn phải xử lý gốc bệnh ở tạng, chỉ có như thế bệnh mới hết hẳn, không tái phát. Ví dụ đau ở lưỡi thì phải chữa cả lưỡi và ở tim thì bệnh ở lưỡi mới hết hẳn.
Ngũ tạng tương ứng với ngũ hành:
- Tâm → Hỏa.
- Can → Mộc.
- Tỳ → Thổ.
- Phế → Kim.
- Thận → Thủy.
Các bệnh liên quan đến các hệ thống khác (phủ, kinh lạc, hệ cơ quan) đều bắt nguồn từ sự rối loạn tại một hoặc nhiều tạng này.
Bảng sau chỉ rõ mỗi quan hệ giữa tạng, phủ, hệ thống và quan khiếu; qua đó cũng chỉ rõ cách quy bệnh về các tạng cụ thể. Riêng Tâm bào là màng mỡ bao bọc xung quanh tim cũng thuộc tạng Tâm, nhưng Tâm bào rất quan trọng cho sức khỏe và tác động đến các hệ thống riêng biệt với Tâm, nên có thể xem như một tạng độc lập.
| TT | Tạng | Phủ liên quan | Hệ thống | Quan khiếu | Các bệnh thuộc tạng |
| 1 | Tâm (tim) | Tiểu trường (ruột non). | Huyết. | Lưỡi | Trong tim, van tim, huyết mạch, huyết chất, ruột non, hành tá tràng, lưỡi. |
| 2 | Tâm bào (màng tim): | Tam tiêu. | Miễn dịch | Răng lợi, hầu họng | Ngoài tim, mỡ tim, mạch vành, quai động mạch chủ, huyết áp, cảm sốt, viêm nhiễm, răng lơi, hầu họng, thượng tiêu, trung tiêu và hạ tiêu. |
| 3 | Can (gan) | Đởm (mật). | Hệ gân | Mắt | Gan, viêm gan, sỏi mật, mật, gân, chuột rút, mắt, hông sườn. |
| 4 | Tỳ (lá lách) | Vị (dạ dày). | Hệ cơ | Mũi | Lá lách, dạ dày, tiểu đường, tiêu hóa, cơ thịt, mũi, xoang. |
| 5 | Phế (phổi) | Đại tràng (ruột già) | Hô hấp | Da | Phổi, cuống phổi, hô hấp, hen suyễn, đại trường, táo bón, trĩ, da. |
| 6 | Thận | Bàng quang. | Xương khớp. | Tai | Thận, sỏi thận, viêm thận, bàng quang, tiền liệt tuyến, cột sống, khớp, xương, tai. |
Trong các phủ thì chỉ có tam tiêu là đặc biệt vì nó không rỗng như năm phủ còn lại và vai trò đối với sức khỏe rất quan trọng. Tam tiêu là màng mỡ liên kết các nội tạng. Thượng tiêu là màng mỡ vùng ngực và màng mỡ cuống tim và phổi, trung tiêu là màng mỡ phần bụng trên và hạ tiêu là màng mỡ phần bụng dưới. Tam tiêu liên quan đến chứng bệnh ung thư, theo quan điểm khí công nguyên nhân của ung thư đều xuất phát ở tam tiêu. Hiện tượng di căn đều di căn trong hệ tam tiêu này. Luyện xả khí công ở tam tiêu cũng là phòng ngừa các bệnh ung thư.
II. Nguyên tắc vận khí chữa bệnh quy căn
Đan Điền → Tạng chủ → Vùng bệnh → Đường thông → Vị trí xả.
